Wednesday, September 22, 2021

BEISEINA

 

Rom Lalber, Marcus Aurelius-a chuan “Kristian te chu hmuh theih loh thil leh hriat lawk loh thil beisei tlat tu te” tiin a hrilhfiah a, a dik viau awm e. Rom Lalber, Marcus Aurelius-a chu Rom dotu hmar lam ram tangrual sipaiho chuan an hual bet tlat mai a. Rom sipaiho chan chu a chhe tawh hle a ni. An rawn bei thut thin a ni ringawt lo; ei leh in tur an nei tawh lo a ni. Marcus-a chuan, “Pathiante’n min tanpui a nih ngawt loh chuan beisei a bo ta. In hote kha din tlartir ula, Jupitar leh Mars pathiante hnenah min tanpui  theih takin tawngtai rawh se,” a ti a. Mahse ni li zet an tawngtai hnu-ah pawh chhanna a la awm chuang lo. A ni ngana-ah Lalber chuan Kristian hlang awmna, Militine Regiment-ho chu a kova. “Kan pathiante chuan min chhang duh ta lo. In Pathian chu pathian awm chhun nia sawiin kan pathiante hi in be duh lo va, in Pathian hnena tanpuina dil turin ka ti che u a ni,” a ti a.

Sipaiho chu camp atanga hla vak lovah kal sawnin an va tawngtai ta a. Chawp leh chilhin kawlkilah chhum dum a rawn let but but a, ruah a rawn sur ta buan buan mai a. Kawl a phe a, khawpui a ri dur dur bawk a. Lalber chuan hemi tuma a thil tawn hi Rome-a roreltute hnenah ti hian a ziak nghe nghe:

“Hmelmate bei zel thei rual kan ni lo tih ka hriat chuan kan pathiante chu ka au va; min chhang si lo. Min hual reng si avangin mi thenkhat, Kristian kan tihho chu ka ko ta a….. Hengho, misual tak nia kan lo ngaih thinte hi tunah chuan thinlung taka Pathian dik betuah kan ngai ta. Leiah bawkkhupin ka tan chauh ni lo, sipaiho zawng zawng tan an dil a. Kan eitur leh intur tlakchhamna lak atanga min chhanchhuak turin an dil a… Bawkkhupin ka la hriat ngai loh Pathian hnenah chuan an tawngtai a. A hnu lawkah chuan ruah vawt nuam tak mai hi a rawn sur ta a. Kan hmelmate chu rial, leh tek leh khawpuiin a nuai nek thung a. Chuvangin heng mite hi Kristian nih kan phalsak ta a ni. Chutilo chu an tawngtai ang a, hrem kan tawk mai palh ang e, hmuhtheih loh beiseitute leh thlir tlat tute tluka mi thiltithei an awm lo” tiin. (Fox’s Book of Martyrs, p. 59).

Beiseina reng nei lo khawvel:

February 9, 2009 a lo inher chhuak a; Ulm (Germany) khawpui pawh chu an kal dan pangngaiin an ri leh vut vut tawh. Zing dar 9 a rik a, railway platform atanga thuthar danglam tak lo thleng chuan chu khawpui mai ni lo, Germany ram mai ni lo khawvel a nghawng nghal dat mai. Pa pakhat rel kawnga rel tlan chak vanglai taka zuang luta a intihhlum chanchin a lo ni. Hepa hi mi naran chu ni sela thilmak danglam a ni hauh lovang. Amaherawhchu, hepa hi mi danglam tak a ni tlat. Kum 2008 a Forbes Magazine in khawvela mi hausa a thlan chhuah te zinga lang pha, 42 na. Europe ah phei chuan amah aia sum ngah hi 1 chiah zu awm a. A hming chu Adolf Merkel a ni. Hetihlaia a sum neih hi Dollar Billion 12.6 ang vel a chhut sak a ni. (1 dollar=73 rupees ang pawh hian chhut sak ta ila, India tangka Tluklehdingawn 920 vel a nei tihna nih chu!!!Tluklehdingawn 1 ah Vaibelchhe 100 a awm, Vaibelchhe 1 ah Nuai 100 a awm, chhut chin teh le).

          Adolf Merkel-a chu kum 64 zet a upa a ni tawh a. Mi hausa tawntaw a ni. A ruang an han hmuh chuan a ipte ah a suicide note ti hian a lo inziak, “eitch habi durst” German tawng a ni a, ‘No Hope’ (Beiseina reng nei lo ka ni e) tihna mai a ni. A duh duh lei thei, a duh duh nei thei hian damchhan zu nei hauh lova. A va mak em!

 

Sumin a lei theih ah hian beiseina I la zawng thin maw?:

Hausakna, sum leh pai, nawmsakna etc. Khawvelah hian beiseina a awm miah lo asin. I thlir dik miau hek lo. Khawvel beiseia thlirtu hian a beiseiloh beidawnna mai lo chu a hmu ngai hauh lo nia.

Krista neitu, beiseitu leh thlir tlat tu te chuan hmun hrehawm leh mi ngaiha hmun tenawm atang hian he khawvel hi an lo tidanglam thin asin. Tirhkoh Pawla lehkhathawn 13 zinga a chanve zet te kha Prisoner’s letter tih an ni asin, Rom khawpui ah khan tanin ah a thu mai mai hauh lo, vawiin thlenga kan la chhiar thin lehkhathawn pawimawh te hi a ziak asin. Mizo ziaktu ropui James Dokhuma khan a lehkhabu thulkhung heng, Rinawmin, Thlahleinga zan, Khawhar In te hi jail atanga a ziah vek an ni. John Bunyan khan a lehkhabu thulkhung ‘Kristian Vanram Kawngzawh kha Jail ah bawk a ziak. ‘Don Quixote’ hi Miguel de Cervantes hian tum 2 a jail tan chhunga a puitlin a ni. Daniel Defoe lehkhabu ropui ‘A hymn to the Pillory’ hi a sual em avanga tanina khung a nihlaia a kutchhuak a ni.

 

Rom 8:24. Paula’n Beiseina in a ni chhandamin kan awm ni a lo ti hial.

Krista neitute chuan he khawvelah beiseina Krista avangin kan siam thar zel tur a ni ang. Beisei tur a awm loh hnu pawh a beisei tlat tu Abrahama khan kum 100 mi anih in fapa a la nei asin. Lalpa beiseitute chuan an chakna mupui angin an siam thar thin a lo ni. He khawvela hamthatna piah ah hian khawvel dang a la awm tih hi beisei chhan tlak a ni. Krista neitute chu beiseina reng a awm loh hnu pawh a beiseitu te, rin tur a awm tawh loh pawh a, Amah ring tlat tu, mi hamtha te an lo ni e.